خداحافظی با پارک ملی کویر 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، بیشترین وسعت پارک ملی کویر در شهرستان گرمسار و بخش‌های کوچکی از آن در استان‌های تهران، قم و اصفهان واقع است ، 
منطقه ای که 670 هزار هکتار وسعت دارد که 420 هزار هکتار آن پارک ملی و 250 هزار هکتار آن هم منطقه حفاظت‌شده است. 

 

 کوچ بی بازگشت ...

خشکسالی به خصوص در سال های 1393 تا 1395 آسیب جبران‌ناپذیری بر پیکر منطقه حفاظت شده و پارک ملی کویر وارد کرد.

جمعیت عمده حیات وحش این منطقه برای بدست آوردن آب و علوفه بهتر به سمت مناطق آزاد در استان اصفهان مهاجرت کردند و به دلیل نبود حفاظت مناسب در مناطق آزاد ، بیشتر آنها ، غیرقانونی شکار شده و هرگز به پارک باز نگشتند.

 

 حیات وحش گرسنه ...

فرماندار گرمسار می گوید : روند خشکسالی چند سال اخیر به کاهش جدی رویش گیاهی منطقه منجر شده که پیامد آن کاهش جمعیت گونه های چون کل بز، قوچ و میش و علفخواران منطقه است. 
داریوش طاهری افزود : با اینکه در سال های گذشته تعدادی آب انبار برای رفع تشنگی حیات وحش پارک ملی کویر ساخته شده اما مشکل تغذیه حیات وحش همچنان وجود دارد. 
وضعیت خشکسالی در پارک ملی کویر به نحوی است که کارشناسان انتظار افزایش جمعیت حیات وحش را در این منطقه ندارند و تمام تلاش این است که جمعیت موجود کل و بز، قوچ و میش حفظ شود.

ریزگردها ، فرسایش بادی و خشکسالی ؛ امروز در شرایطی به مهمترین عامل تهدیدکننده حیات وحش پاک ملی کویر تبدیل شده که همه این عوامل باعث محدود شدن منابع غذایی برای حیات وحش منطقه شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان می گوید : تداوم و استمرار خشکسالی در سال‌های اخیر منجر به ایجاد محدودیت در منابع غذایی حیات وحش به‌ویژه برای گوشتخواران و گربه‌سانان شده است  .
عباسعلی دامنگیر راهکاری را برای حفظ گونه های حیات وحش پارک ملی کویر مطرح می کند .
راهکاری که شامل مدیریت منابع آبی و حفظ پوشش گیاهی برای تغذیه حیوانات علفخوار و به تبع آن تامین منبع غذایی و طعمه گوشتخواران و صیادان می‌شود.

 

با اینکه طرح های متعددی برای تامین غذای حیات وحش پارک ملی کویر در دست اجراست ولی تاکنون 50راس از انواع گونه جانوری در پارک ملی کویر بخاطر بی غذایی تلف شده اند .
اکبر مهربانیان که یکی از محیط بانان پارک ملی کویر است این آمار را می دهد ، تلفاتی که پارسال رخ داده و امسال هنوز از تعداد گونه هایی که بر اثر بی غذایی تلف شده اند اطلاعاتی در دست نیست .
مهربانیان می گوید: چرای فراوان دام سبب کاهش پوشش گیاهی در پارک ملی کویر شده است و برای تعلیف دستی گونه های جانوری این منطقه هم به اعتبارات بیشتری نیاز داریم .

 

 

پارک بی آب و علف در مسیر بادها ...

پارک ملی کویر اقلیم خشک و بیابانی دارد و متوسط میزان سالانه باران در منطقه 150 میلی‌متر است.
گرمای شدید در این منطقه از اوایل خرداد تا پایان مهر در منطقه دامه دارد و پیامد اصلی این خشکسالی ، فرسایش بادی است.
به زعم علینقی حیدریان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان ، طبیعت پارک ملی کویر ، شکننده و آسیب پذیر است و هر تغییری در رویش گیاهی و بافت خاک آن رخ دهد ،مدت زمان زیادی برای بازگشت به حالت قبل نیاز دارد .
وی گفت : این منطقه بیش از 15 سال است که با پدیده خشکسالی دست و پنجه نرم می کند و خشکسالی به همراه افت سطح آب های زیر زمینی، موجب کاهش رطوبت خاک و نابودی پوشش گیاهی در زیستگاه های دشتی استان شده است. 
جلال رامه که از فعالان محیط زیست است هم می گوید : بارندگی استان سمنان در سال زراعی اخیر نسبت به میانگین بلندمدت 40 درصد کاهش داشته .
رامه با نمایش نقشه‌های ماهواره‌ای از پارک ملی کویر عنوان کرد : سطح پوشش گیاهی در بیش‌تر مناطق حفاظت شده استان افت شدید داشته که در منطقه پارک ملی کویر شدیدتر و در مناطق ییلاقی کم‌تر بوده است. 

 

 شکارچی و معدنکار در کنار هم علیه حیات وحش...

علاوه بر عوامل طبیعی ، انسان هم در کمین حیات وحش پارک ملی کویر است .
بجز شکارچیان غیر مجاز که گاه و بی گاه شلیک گلوله های تفنگ آنها آرامش این منطقه را خدشه دار می کند ، معدن کاوی هم به حیات وحش پارک ملی کویر خسارت می زند 
نماینده مردم شهرستان های گرمسار و آرادان در مجلس شورای اسلامی می گوید: ساخت جاده دسترسی به معادن و مزارع و رفت و آمد خودروها از آن ، موجب ایجاد گرد و غبار شده است که این گرد و غبار تا شعاع 500 متری پوشش گیاهی اطراف جاده ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
غلامرضا کاتب ادامه داد : این تغییر کاربری در کنار آسیب های ناشی از خشکسالی، مزید بر علت شده است و حرکت به سمت بیابانی شدن را تسریع می کند. 

 

 

در پارک ملی کویر ،در مجموع 34 گونه پستاندار، 155 گونه پرنده و 34 گونه خزنده در این منطقه شناسایی شده‌اند. 
یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، گرگ، کفتار راه‌راه، گربه شنی، روباه قرمز، روباه شنی، جبیر، کل و بز، قوچ و میش، شغال، سیاه‌گوش از جمله پستانداران شاخص این منطقه هستند. 
پارک ملی کویر در گذشته یکی از بهترین زیستگاه‌های گورخر ایرانی بود، ولی اکنون نسل آن از میان رفته است.
در این منطقه در مجموع 355 گونه گیاهی شناسایی شده که 20 گونه آن بوم‌زادی هستند.